شب بخیر ادیسون

من طرف **silence** الجمعة سبتمبر 11, 2009 4:34 pm

نسل لامپ های قدیمی دارد منقرض می شود و فلورسنت ها جای آنها را می گیرند.
به دور وبرتان نگاهی بی اندازید و سعی کنیذ چیزهایی را که می بینید بر حسب
میزان تغییری که اختراعشان کرده اند، مرتب کنید. اگر از تاریخ، چیز زیادی
نمی دانید، از خاطرات تان کمک بگیرید. ظاهر ابزارها و وسایل اطرافتان را
با تصاویر کودکی مقایسه کنید و ببینید کدامشان کمتر فرق کرده اند. بازی بی
مزه ایست اما برنده بداقبالش را شاید چند سال دیگر، نتوانید در مغازه ها
پیدا کنید.
برنده بداقبال، همان موجودی است که الان احتمالاً در پرتو نورش دارید این
صفحه را می خوانید: لامپ التهابی یا همان اختراعی که هنوز همه ادیسون را
با آن می شناسند و از زمان تجاری شدنش در اواخر قرن نوزدهم، تقریباً
تغییری نکرده است. لامپی که امروز در خانه دارید، کمی سبکتر، کمی کوچکتر،
کمی نازک تر و البته کمی چینی تر از آنی است که زیر نورش بزرگ شده اید و
این در دنیا لوازم برقی و الکترونیکی که همه چیز با سرعت سر سام آوری
کوچتر، کم مصرف تر و کارآترمی شود اتفاق منحصر به فرد یا کم نظیری است.
چیزی که شاید در درجه اول به سادگی خود اختراع برگردد: لامپ التهابی،
صرفاً انرژی الکترون ها ر ا تلف می کند و این کار آنقدر ساده و سرراست و
بنیادی است که هیچ کشف و اختراعی دیگر نتوانسته در این صد ساله تغییر
چندانی در آن به وجود بیاورد. اگر هم روش به صرفه تری برای تولید نور از
جریان الکتریکی ابداع شده، در مقابل ارزانی و مقاومت ناپذیر این سادگی
نتوانسته بایستد و به این ترتیب، نام لامپ های التهابی بیشتر از صد سال با
صنعت روشنایی مترادف بوده.
صد سالی که بشر، الکترون هایی را که به زور سوختن نفت و گاز و زغال سنگ به
کار می افتادند، دست و دلبازانه به پیچ و خم رشته های تنگستن می سپرد تا
لابه لای حرارت، نور هم تولید کنند. حلا اما ضاهراً اوضاع رو به تغییر
است. تغییری که شاید این اختراع ادیسون را هم به سرنوشت گرامافون تبدیل
کند.
گازهای گلخانه ای. این کلمه دو سه دهی ای است هست که هر از گاهی در میان
اخبار گزارش ها و خبرها، به عنوان تهدیدی برای آینده و کره ی زمین و بشری
که فعلاً توان پا بیرون گذاشتن از آن را ندارد، شنده می شوند. حالا ظاهراً
آن آینده یا قسمت اولش فرا رسیده است و اگر کسی کاری نکند، کار به تولید
قسمت های بعدی می کشد و خود ما یا حداکثر فرزندانمان افتخار دیدن نابودی
کره زمین را خواهیم داشت. افتخاری که متاسفانه نمی شود برای کسی تعریفش
کرد. دو ماه گذشته، گرم ترین دسامبر و ژانویه به تاریخ آمریکا بود. به
اینها اضافه کنید عناوین گرم ترین سال تاریخ مستند آمریکا (بیش از 150
سال)، گرم ترین سال تاریخ مستند هلند(حدود 300سال) و سومین سال گرم کره
زمین که همگی متعلق به سال 2006 هستند.
مجموعه این افتخارات، زنگ خطر را چنان به صدا در آورده است که در چند ماه
گذشته، بسیاری از مقام سیاسی و شخصیت های علمی به سهم خودشان نسبت به
عواقب ماجرا هشدار داده اند و تقریبا تمامی سایت های معتبر علمی، بخش(
تغییرات اقلیمی) را به یکی از قسمت های اصلی صفحه اولشان تبدیل کرده اند.
افزایش تعداد طوفان های شدید، بالا آمدن آب های آزاد، اثرات غیر قابل پیش
بینی آب شده یخ های قطبی، تغییرات شدید اقلیمی و...اینها احتمالاً عناوین
بعدی سریالند. سریالی که همزمان با کره زمین، تمام خواهد شد.
می پرسید ادیسون به گرمای زمین چه ربطی دارد؟ ربطش واضح است. نیروگاه های
برق، بزرگترین منبع تولید گازهای گلخانه ای هستند. غیر از آن درصد اندکی
که از ریزش آب، با وزش باد یا شکاف اورانیوم برق می گیرند، بقیه همچنان و
با آخرین توان، به دود کردن زغال سنگ و نفت و گاز، ادامه می دهند و دی
اکسید کربن و آلاینده های دیگر را ارزانی جو می کنند. (تولید هر کیلو وات
ساعت برق از سوخت های فسیلی، حدود 600گرم گاز گلخانه ای آزاد می کنند).
شاید 40 سال پیش، لامپ های التهابی در برابر لامپ های مهتابی درازی که
تنها امتیازشان سفیدی نور بود، در اکثر مواقع، انتخاب بدیهی به حساب می
آمدند اما حالا اوضاع فرق می کند. تولید برق بیشتر، غیر از مصرف سوخت
بیشتر که هزینه لحظه ای آن است، همیشه یک هزینه قسطی هم داشته است که روز
به روز، زمان بازپرداختش نزدیک تر می شود. رقیب ها هم دیگر به آن درازی و
بی مزگی نیستند. دوره فاب و ترانس و استارت به سر آمده است. لامپ های
فلورسنت فشرده امروزی(CFL)، چهار برابر کمتر برق مصرف می کنند، ده برابر
بیشتر دوام می آورند و تقریباً هر رنگی را که بخواهید در همان حجم و با
همان سر پیچ به شما تحویل می دهند. می ماند قیمت که با یک ضرب و جمع
ساده،( حتی بدون نیاز به پیش کشیدن پای مصرف برق و فقط با در نظر گرفتن
دوام) کاملاً توجیه شده است.
کالیفرنیا به عنوان پر جمعیت ترین ایالات آمریکا، تصمیم گرفتخ تا سال
2020،در مجموع25درصد از تولید گازهای گلخانه ای اش کم کند و ایالت
پیشروآمریکا در زمینه اقدامات سبز را برای خودش نگه داشته است. ادیسون
شاید به خاطر همه این ها، غرب وحشی را ببخشد اما دیدن ممنوعیت استفاده از
لامپ های تنگستن در ساختمان های ایالت نیوجرسی جایی که ثبت بیش از400
اختراع او بوده است برایش سخت تر خواهد بود.
اما دولتمردان تنها نیستند. یک میلیارد لامپ عنوان سایتی است که یک شرکت کامپیوتری
خصوصی با شعار«چراغ به چراغ، تا عوض کردن دنیا» راه انداخته تا سهمی در
جایگزینی لامپ های فلورسنت فشرده داشته باشد. هدق صاحبان سایت، از اسمش
پیداست: آنها می خواهند یک میلیارد لامپ تنگستن از سرپیچ شان در سراسر
دنیا بیرون بیا ورند. همه چیز به همین سادگی است. مردم در سایت گروه تشکیل
می دهند و تعداد لامپ هایی که عوض کرده اند را گزارش می کنند.29593 لامپ-
عددی که شمارشگر گوشه بالا صفحه نشان می دهد-برای 3ماه فعالیت کاملاً خود
جوش،چندان بد نیست اما تا رسیدن به عنوان سایت راه زیادی دارد. تعداد رقم
های شمارشگر که به 10 برسد، شاید دیگر بشود چراغ را خاموش کرد و آرام گفت:
شب بخیر ادیسون. شب بخیر ادیسون 86137